Câu h\u1ecfi: Lm th\u1ebf no \u0111\u1ec3 m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi hnh thi\u1ec1n \u0111\u1ed1i phó v\u1edbi s\u1ef1 \u0111au bu\u1ed3n vì m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi thân qua \u0111\u1eddi?

Tr\u1ea3 l\u1eddi: M\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi hnh thi\u1ec1n s\u1ebd có s\u1ef1 suy xét \u0111úng v hi\u1ec3u \u0111\u01b0\u1ee3c lu\u1eadt t\u1ef1 nhiên. M\u1eb7c cho t\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng s\u1ef1 than khóc v c\u1ea7u nguy\u1ec7n, s\u1ebd không có kh\u1ea3 n\u0103ng no \u0111\u1ec3 ng\u01b0\u1eddi ny quay tr\u1edf l\u1ea1i. Các con ph\u1ea3i ch\u1ea5p nh\u1eadn s\u1ef1 th\u1eadt l ng\u01b0\u1eddi ny \u0111ã v\u0129nh vi\u1ec5n ra \u0111i.

Hãy hi\u1ec3u r\u1eb1ng m\u1ed7i l\u1ea7n con t\u1ea1o ra nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng vì bu\u1ed3n r\u1ea7u v \u0111au kh\u1ed5 khi nh\u1edb t\u1edbi ng\u01b0\u1eddi no \u0111ó \u0111ã qua \u0111\u1eddi, nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng \u1ea5y s\u1ebd t\u1edbi b\u1ea5t c\u1ee9 ch\u1ed7 no m ng\u01b0\u1eddi ny hi\u1ec7n di\u1ec7n v lm cho ng\u01b0\u1eddi ny không \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ea1nh phúc. Không ai mu\u1ed1n m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi g\u1ea7n g\u0169i v thân yêu \u0111ã m\u1ea5t không \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ea1nh phúc. Ch\u1eafc ch\u1eafn l ta mu\u1ed1n ng\u01b0\u1eddi \u0111ó \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ea1nh phúc, bình an v \u0111\u01b0\u1ee3c gi\u1ea3i thoát; v\u1eady m con l\u1ea1i g\u1eedi \u0111\u1ebfn ng\u01b0\u1eddi ny nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng lm cho ng\u01b0\u1eddi ny b\u1ea5t h\u1ea1nh h\u01a1n. Các con \u0111ang lm h\u1ea1i ng\u01b0\u1eddi ny, ng\u01b0\u1eddi m con mu\u1ed1n h\u1ecd \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ea1nh phúc. M\u1ed9t khía c\u1ea1nh tai h\u1ea1i khác l khi các con than khóc khi nh\u1edb t\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi g\u1ea7n g\u0169i v thân yêu \u0111ã qua \u0111\u1eddi, các con \u0111ang gieo tr\u1ed3ng h\u1ea1t gi\u1ed1ng sankhara v\u1ec1 \u0111au kh\u1ed5. Các con tr\u1edf nên \u0111au kh\u1ed5, v h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111au kh\u1ed5 s\u1ebd không mang l\u1ea1i gì ngoi kh\u1ed5 \u0111au trong t\u01b0\u01a1ng lai. Thiên nhiên s\u1ebd không phân bi\u1ec7t l các con \u0111ang gieo tr\u1ed3ng nh\u1eefng h\u1ea1t gi\u1ed1ng vì lý do h\u1ee3p lý ny hay lý do h\u1ee3p lý khác. Không \u0111âu, n\u1ebfu l h\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111au kh\u1ed5 nó s\u1ebd mang l\u1ea1i kh\u1ed5 \u0111au.

Sau cùng, h\u1ea1t gi\u1ed1ng l gì? H\u1ea1t gi\u1ed1ng \u0111\u01b0\u1ee3c n\u1ea3y sinh v t\u1ea1o ra khuôn m\u1eabu thói quen trong tâm. Bây gi\u1edd các con h\u1ed7 tr\u1ee3 khuôn m\u1eabu thói quen c\u1ee7a tâm b\u1eb1ng cách tr\u1edf nên kh\u1ed5 s\u1edf h\u01a1n b\u1eb1ng lý do ny hay lý do khác. Khuôn m\u1eabu thói quen ny s\u1ebd mang l\u1ea1i nhi\u1ec1u kh\u1ed5 \u0111au h\u01a1n trong t\u01b0\u01a1ng lai. Do \u0111ó các con \u0111ã b\u1eaft \u0111\u1ea7u h\u1ea1i chính mình v ng\u01b0\u1eddi thân yêu \u0111ã qua \u0111\u1eddi.

V khía c\u1ea1nh tai h\u1ea1i th\u1ee9 ba l c\u1ea3m giác v\u1ec1 s\u1ef1 \u0111au kh\u1ed5 m các con t\u1ea1o ra b\u1eb1ng lo\u1ea1i sankhara ny \u0111ã b\u1eaft \u0111\u1ea7u th\u1ea5m vo b\u1ea7u không khí xung quanh các con. B\u1ea5t c\u1ee9 ai trong gia \u0111ình \u1edf g\u1ea7n các con s\u1ebd tr\u1edf nên chán n\u1ea3n b\u1edfi vì các con \u0111ã t\u1ea1o ra lo\u1ea1i c\u1ea3m giác \u0111ó. Các con \u0111ã b\u1eaft \u0111\u1ea7u lm h\u1ea1i chính mình, h\u1ea1i nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111ang s\u1ed1ng bên c\u1ea1nh các con v nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi thân yêu \u0111ã m\u1ea5t. Hnh \u0111\u1ed9ng ny c\u1ee7a các con s\u1ebd có h\u1ea1i theo ba ph\u01b0\u01a1ng cách.

N\u1ebfu ng\u01b0\u1eddi no th\u1ef1c hnh m\u1ed9t cách sáng su\u1ed1t v hi\u1ec3u \u0111\u01b0\u1ee3c lu\u1eadt t\u1ef1 nhiên thì ngay khi các con nh\u1edb t\u1edbi ng\u01b0\u1eddi \u0111ã qua \u0111\u1eddi, n\u1ebfu ngay lúc \u0111ó dù ch\u1ec9 m\u1ed9t chút \u0111au bu\u1ed3n kh\u1edfi lên trong tâm, các con l\u1eadp t\u1ee9c tr\u1ea5n t\u0129nh v b\u1eaft \u0111\u1ea7u t\u1ea1o ra rung \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a metta, c\u1ee7a tình th\u01b0\u01a1ng, \u201cNguy\u1ec7n cho quý v\u1ecb \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ea1nh phúc, b\u1ea5t c\u1ee9 quý v\u1ecb \u1edf \u0111âu. Nguy\u1ec7n cho quý v\u1ecb \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ea1nh phúc; nguy\u1ec7n cho quý v\u1ecb \u0111\u01b0\u1ee3c an l\u1ea1c; nguy\u1ec7n cho quý v\u1ecb \u0111\u01b0\u1ee3c gi\u1ea3i thoát\u201d. Rung \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a các con s\u1ebd t\u1edbi ng\u01b0\u1eddi ny v lm cho ng\u01b0\u1eddi \u0111ó \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ea1nh phúc. Nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng ny trn \u0111\u1ea7y h\u1ea1nh phúc, bình an, hi hòa. Lúc \u0111ó các con \u0111ang t\u1ea1o ra sankhara c\u1ee7a hi hòa v bình an. H\u1ea1t gi\u1ed1ng ny s\u1ebd mang l\u1ea1i cho các con qu\u1ea3 c\u1ee7a bình an, hi hòa v h\u1ea1nh phúc. Rung \u0111\u1ed9ng ny s\u1ebd th\u1ea5m vo trong không khí v lm cho không khí \u0111\u01b0\u1ee3c bình an v hi hòa. Các con \u0111ã b\u1eaft \u0111\u1ea7u giúp c\u1ea3 ba: Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi thân yêu \u0111ã m\u1ea5t, b\u1ea3n thân các con v gia \u0111ình các con b\u1eb1ng m\u1ed9t ph\u01b0\u01a1ng cách \u0111úng \u0111\u1eafn, ph\u01b0\u01a1ng cách c\u1ee7a Dhamma.

Nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng h\u1eefu hi\u1ec7u ngay l\u1eadp t\u1ee9c, cho dù nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111ã qua \u0111\u1eddi \u1edf b\u1ea5t c\u1ee9 \u0111âu. S\u1ef1 rung \u0111\u1ed9ng m các con t\u1ea1o ra khi nh\u1edb \u0111\u1ebfn h\u1ecd s\u1ebd ch\u1eafc ch\u1eafn t\u1edbi \u0111ó, m\u1ea1nh hay y\u1ebfu, tùy theo s\u1ee9c m\u1ea1nh trong tâm con.

Nhi\u1ec1u l\u1ea7n trong \u0111\u1eddi các con s\u1ebd th\u1ea5y r\u1eb1ng, m\u1eb7c dù không có lý do no c\u1ea3, không có gì x\u1ea3y ra bên ngoi, các con b\u1eaft \u0111\u1ea7u c\u1ea3m th\u1ea5y chán n\u1ea3n. Ch\u1eafc ch\u1eafn nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng no \u0111ó \u1edf bên ngoi \u0111ã \u0111\u1ebfn v ti\u1ebfp xúc v\u1edbi các con. M\u1ed9t rung \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a chán n\u1ea3n s\u1ebd lm cho các con chán n\u1ea3n. T\u01b0\u01a1ng t\u1ef1 nh\u01b0 th\u1ebf các con th\u01b0\u1eddng c\u1ea3m th\u1ea5y r\u1eb1ng, không vì m\u1ed9t lý do no c\u1ea3, dù không có gì x\u1ea3y ra \u1edf bên ngoi, các con v\u1eabn c\u1ea3m th\u1ea5y h\u1ea1nh phúc. Ch\u1eafc ch\u1eafn nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng t\u1ed1t lnh no \u0111ó v\u1ec1 h\u1ea1nh phúc \u0111ã \u0111\u1ebfn v\u1edbi các con. \u0110ây l lu\u1eadt t\u1ef1 nhiên. N\u1ebfu các con \u1edf g\u1ea7n m\u1ed9t cái lò l\u1eeda \u0111ang cháy, nh\u1eefng rung \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a cái lò ny s\u1ebd mang \u0111\u1ebfn h\u01a1i nóng cho các con. N\u1ebfu các con \u0111ang g\u1ea7n cái máy l\u1ea1nh, s\u1ef1 rung \u0111\u1ed9ng s\u1ebd mang s\u1ef1 t\u01b0\u01a1i mát cho các con. Ng\u01b0\u1eddi s\u1edbm hi\u1ec3u lu\u1eadt t\u1ef1 nhiên v áp d\u1ee5ng nó trong cu\u1ed9c s\u1ed1ng s\u1ebd tr\u1edf nên t\u1ed1t \u0111\u1eb9p h\u01a1n. B\u1edfi v\u1eady \u0111ây l cách t\u1ed1t nh\u1ea5t \u0111\u1ec3 hnh x\u1eed trong lúc \u0111ó.